دکتر عادل امین آبادی اصل، متخصص نورولوژی - اعظم صفایی، خبرنگار

این روزها دردهای استخوانی، ناتوانی‌های جسمی، حرکتی و پیامدهای به دنبال آن شیوع بیشتری به نسبت گذشته دارد؛ مطب متخصصان این حوزه سرشار از بیمارانی است از سنین مختلف که هریک به نوعی دردهای استخوانی را تجربه و تحمل می‌کنند.

این درحالی است که در گذشته نه چندان دور دردهای استخوانی بیشتر در افراد مسن و سالمند شیوع داشت و کمتر جوانی با پا درد و کمر درد به پزشکان مراجعه می‌کرد. برای بررسی بیشتر این موضوع و پاسخ به این پرسش که به چه دلیل سن ابتلا به دردهای استخوانی کاهش یافته به سراغ جناب آقای دکتر عادل امین آبادی اصل «متخصص نورولوژی» رفته‌ایم.

خودتان را  برای خوانندگان عرصه پزشکی معرفی کنید؟

عادل امین آبادی هستم متخصص مغز و اعصاب و در حال حاضر در بیمارستان رسالت تهران مشغول به فعالیت هستم.

چه موضوعات جدید و مورد بحثی در حال حاضر در حوزه تخصصی مغز و اعصاب وجود دارد؟

امروزه حوزه مغز و اعصاب به نسبت 20 سال قبل تغییرات زیادی کرده است و درمان‌های نوین زیادی به این شاخه در تمام بیماری‌ها اضافه شده است؛ استفاده از لیز کننده‌های لخته مانند "آر تی پی ای" که 10 سالی است انجام می‌شود کمک بزرگی به  این علم کرده و درمان‌های نوینی برای درمان بیماری "ام اس" و یا خونریزی‌های مغز انجام شده در حالیکه سابق بر این به طور نمونه در درمان "ام اس" به تجویز کورتون اکتفا می شد. در خصوص بیماری پارکینسون جراحی‌های جدیدی انجام می‌شود و در کل، علم نوروبیولوژی تغییرات زیادی کرده است. خوشبختانه با گسترش اینترنت روش های درمانی سریع تر منتقل شده و تحولات مثبتی پیش آمده است.

راه‌های درمان پیشرفته آرتروز زانو بدون جراحی چیست؟

آرتروز زانو در کشور ما به خصوص در زنان شیوع بالایی دارد؛ این بیماری یک سری علل وابسته به سبک زندگی دارد که یکی از آن ها کمبود ویتامین D در کشور می باشد. آرتروز زانو شیوع زیادی در خانم های کم سن دارد به طوری که در زنان زیر سنین یائسگی این بیماری شایع تر است. استفاده از توالت‌های ایرانی، طرز غلط نشست و برخاست، کمبود ویتامین D، انجام کارهای سنگین، ورزش نکردن، کمبود کلسیم و وزن بالا از علل عمده آرتروز می‌باشد. معمولاً اصلاح سبک زندگی کمک بزرگی به درمان می‌کند و علاوه بر این اغلب بیماران با استفاده از مکمل‌ها درمان می‌شوند و با کاهش وزن و ورزش بهبود پیدا می‌کنند. امروزه درمان‌های پیشرفته غیرجراحی برای این بیماری وجود دارد که در درجه اول با توجه به اینکه آرتروز زانو درگیر باشد و یا مفاصل، نوع درمان مشخص می‌شود؛ روش‌هایی مثل تزریق اوزون، تزریق ژل هیالورونیک اسید و پی آر پی کمک زیادی به درمان می‌کند همچنین آرتروزسکوپی زانو روش موثری برای درمان به حساب می‌آید و در مرحله آخر اگر با هیچ یک از روش‌ها پاسخ لازم دریافت نشود، می‌توان با تعویض مفصل زانو به بیمار کمک کرد.

ژنتیک تا چه میزان در بروز بیماری آرتروز تأثیر دارد؟

ژنتیک تأثیر کمی در بروز این بیماری دارد؛ اگر علت آرتروز ژنتیک باشد در سنین پایین خود را نشان می‌دهد و علائم متفاوتی دارد ولی اغلب موارد آرتروز در افراد میانسال بالای 40 سال و به دلیل اکتسابی بروز می‌یابد.‌

بیماری بورسیت در چه افرادی بیشتر شیوع دارد و راه‌های رفع التهابات و دردهای ناشی از آن کدامند؟

بورسیت بیماری ناشی از التهاب مفاصل است و بر طبق مراجعات ما شیوع بالایی دارد؛ بورسیت علل زیادی دارد و مهم ترین اقدام در عدم ابتلا به این بیماری پیشگیری و اصلاح سبک زندگی است البته در بعضی مواقع آسیب و تروماهایی که به شخص وارد می‌شود زمینه ساز ابتلا به بیماری می‌ گردد؛ در مواقعی هم برخی بیماری‌ها عامل بروز بورسیت می‌شوند به همین دلیل در درمان ابتدا باید علت بیماری شناسایی شود. درمان بیماری با استفاده از روش فیزیوتراپی و مکمل درمانی انجام می‌شود و در رأس این مکمل‌ها "ام اس ام و گلوکوزامین" قرار دارد.

در حال حاضر میزان شیوع بیماری آرتریت به چه میزان است و راه‌های مقابله با درد ناشی از آن چیست؟

نسبت به شرایطی که در جامعه وجود دارد بیماری آرتریت شیوع بالایی دارد؛ اغلب بیمارانی که به ما مراجعه می‌کنند از انواع دردهای استخوانی و مفصلی شکایت دارند. جامعه ما از جوامعی است که با کمبود ویتامین D3 مواجه است؛ کمبود کلسیم شیوع زیادی دارد و رژیم غذایی ما بیشتر روی نشاسته متمرکز شده و کمتر لبنیات مصرف می‌کنیم. از طرفی فعالیت‌های ورزشی در زندگی ما کم است و نحوه نشست و برخاست افراد معمولاً غلط است و یکی از موارد مهمی که در بروز بیماری نقش دارد،استفاده از توالت‌های ایرانی است که فشار زیادی به مفاصل وارد می‌کند. از طرفی معمولاً بیماران زمانی به دنبال درمان می‌روند که به دردی مبتلا شوند و زمانی که بیماران را معاینه می‌کنیم با تحلیل مفصل مواجه می‌شویم. با توجه به این مسائل اولین موضوع در درمان، تغییر سبک زندگی است به این صورت که ورزش را از سنین پایین شروع کرده و کمبودهای تغذیه‌ای نظیر کمبود کلسیم را برطرف کنیم؛ استفاده از کلسیم و ویتامین D3 در مدارس پس از انجام    غربالگری‌ اهمیت زیادی در کاهش موارد ابتلا به بیماری دارد و در کنار این موارد درمان به موقع کمک بزرگی به پیشگیری می‌کند.

دریافت مکمل‌های کلسیمی تا چه میزان سبب جلوگیری و بهبود بیماری استئوپروزیس در بیماران می‌شود؟

دریافت مکمل‎ها تأثیر زیادی در درمان دارد و معمولاً دو نوع درمان برای بیماران وجود دارد؛ یک نوع تجویز مسکن و داروهای ضد التهابی است، که کمک زیادی به بیمار نمی‌کند و تنها در حد رفع التهاب است و نوع دیگری که با استفاده از مکمل‌ها صورت می‌گیرد و با بررسی روتین آزمایشگاهی کمک بزرگی به پیشگیری می‌کند.

متاسفانه در دبیرستان‌های دخترانه ما به جای مصرف لبنیات مصرف هله هوله رواج دارد و سرانه مصرف لبنیات در ایران خیلی پایین است، که نیاز به تمهیدات دولتی دارد. درکشورهای پیشرفته قیمت یک بطری شیر بسیار کمتر از یک بطری نوشابه است و علت سوپسیدی است که دولت به لبنیات می‌دهد اما درکشور ما متأسفانه با بالا رفتن قیمت ها سرانه مصرف پایین تر آمده است.

مصرف مکمل‌های حاوی متیل سولفونیل متان تا چه میزان بر بهبود آرتریت و دردهای مفصلی ناشی از آن موثر است؟

بسیار زیاد، معمولاً استفاده از بعضی مکمل‌ها به خصوص ام اس ام، گلوکوزامین و کندرویتین و ترکیبات گیاه آووکادو و کلسیم اثر خوبی در بهبود و پیشگیری دارد. مصرف این مکمل‌ها نه تنها در موضع مورد نظر بلکه درسایر قسمت‌ها تأثیر مثبت دارد و این موضوع در طول زمان کمک زیادی به درمان بیمار می‌کند.

چه پیامی برای خوانندگان مجله عرصه پزشکی دارید؟

اولین توصیه پیشگیری است؛ بیماران باید متوجه باشند که پیشگیری قدم نخست است؛ انجام آزمایشات دوره‌ای، رژیم‌های غذایی مناسب،  ورزش و کاهش استرس از موارد مهم در پیشگیری به شمار می‌آیند که هم به لحاظ روحی و هم جسمی اهمیت زیادی دارند و باید سرلوحه زندگی افراد باشند.