مترجم: دکتر الهام خاقانی – پزشک عمومی
در ژانویه ۲۰۲۰، خانمی ۱۷ ساله به دلیل آرترالژی، ریزش مو و پدیده رینود به بخش روماتولوژی ارجاع شد. معاینه فیزیکی، بثورات مالاریا، زخم دهان و اریتم کف دست را نشان داد. بقیه معاینه فیزیکی، قابل توجه نبود.
نتایج تست های آزمایشگاهی، لکوپنی را با آزمایشات عملکرد کلیوی و کبدی طبیعی نشان داد. سرعت رسوب گلبول قرمز با آنتی بادی های ضد هسته ای مثبت، ۱۲۸۰/۱ الگوی خالدار، anti-SM، anti-Ro SS/A 52 kD، kD anti-Ro/SSA 60 و آنتی بادی های DNA anti-ds در ۹۰ میلی متر در ساعت افزایش یافت. آزمایش ادرار، طبیعی بود. تشخیص لوپوس اریتماتوز سیستمیک داده شد و درمان با هیدروکسی کلروکین ۲۰۰ میلی گرم دو بار در روز و پردنیزون ۱۵ میلی گرم در روز آغاز شد.
در نوامبر ۲۰۲۰ به دلیل درد شکم، اتساع و استفراغ مکرر در یک مرکز پزشکی دیگر بستری شد. با تشخیص بالینی آپاندیسیت حاد، آپاندکتومی انجام شد. پس از عمل، اتساع شکم او بدتر شد و آسیت، پلورال افیوژن دو طرفه و نارسایی حاد کلیه ایجاد شد. او را به بیمارستان ما منتقل کردند.
در مراجعه به مرکز ما، شکم او متسع با حساسیت برگشتی و در دق تمپانیک بود با صداهای روده کم فعال، همراه با درد منتشر خفیف. او ارگانومگالی نداشت.
نتایج آزمایشگاهی، اوره ۰.۹۷ میلی گرم در دسی لیتر، کراتینین ۱.۷۹ میلی گرم در دسی لیتر با پارامترهای خونی طبیعی، الکترولیت ها، تست های عملکرد کبد و ادرار ۲۴ ساعته با ۲.۰۵ گرم پروتئین را نشان داد.
مطالعه با عکسبرداری ساده از شکم، حلقه های روده کوچک گشاد شده با سطح مایع هوا را نشان داد (شکل A). سی تی اسکن شکم، آسیت خفیف، حلقه های روده کوچک گشاد شده با دیواره های روده ضخیم و هیدروورترونفروز سمت راست را نشان داد (شکل B)
شکل: (A) مطالعه اشعه ایکس ساده از شکم که حلقه های روده کوچک گشاد شده با سطح مایع هوا را نشان می دهد. (B) سی تی اسکن شکم که آسیت خفیف، حلقه‌های روده کوچک گشاد شده با دیواره‌های روده ضخیم‌تر و هیدروورترونفروز سمت راست را نشان می‌دهد.
پس از رد علل مکانیکی انسداد، تشخیص انسداد کاذب روده و پالس متیل پردنیزولون ۵۰۰ میلی گرم در روز به مدت ۳ روز نشان داده شد. در عرض ۳ روز، درد و اتساع شکم او بهبود یافت و معاینه گوارشی او به حالت عادی بازگشت. بیوپسی کلیه انجام شد و نتایج با نفریت لوپوس کلاس II مطابقت داشت. مایکوفنولات موفتیل ۱.۵ گرم در روز به پردنیزون ۴۰ میلی گرم در روز اضافه شد.
در واقع، ۳ سال پس از تشخیص، وضعیت بیمار ما خوب است و هیچگونه عود علائم گوارشی نداشته است.
انسداد کاذب روده یکی از تظاهرات نادر از لوپوس اریتماتوز سیستمیک است که بر عملکرد عضلات روده در غیاب عوامل مکانیکی یا انسدادی تأثیر می گذارد. پاتوژنز انسداد کاذب روده ای مرتبط با لوپوس اریتماتوز سیستمیک نامشخص است، اما ارتباط مکرر با هیدروورترونفروز و سیستیت بینابینی نشان می دهد که پاتوفیزیولوژی زمینه ای واسکولیت عضله صاف احشایی است که منجر به آسیب و کم تحرکی می شود.
انسداد کاذب روده ممکن است اولین تظاهرات لوپوس اریتماتوز سیستمیک در دو سوم موارد باشد. شایع ترین تظاهرات بالینی، علائم و نشانه های انسداد روده از جمله درد شکم، تهوع و استفراغ، نفخ، اسهال و یبوست است.
اگرچه مکانیسم های بیماری زا به طور کامل شناخته نشده است، این وضعیت معمولاً به درمان با دوز بالای استروئید پاسخ می دهد. گزارش هایی از درمان موفقیت آمیز با سیکلوفسفامید، مایکوفنولات موفتیل، آزاتیوپرین، سیکلوسپورین A و ایمونوگلوبولین وریدی وجود دارد.
انسداد کاذب روده در لوپوس اریتماتوز سیستمیک می تواند در صورت عدم شناسایی و درمان سریع ، با نرخ مرگ و میر در بیمارستان ۷٪ در بیماران، ثانویه به سپسیس یا سوراخ شدن روده، باعث عوارض و مرگ و میر قابل توجهی شود.
در نتیجه، انسداد کاذب روده یک عارضه نادر از لوپوس اریتماتوز سیستمیک است که اغلب با درگیری مجاری ادراری همراه است. تشخیص و درمان صحیح می تواند از مداخلات جراحی غیر ضروری جلوگیری کند.
Javier A. Cavallasca, MD
The American Journal of Medicine. VOLUME 136, ISSUE 12, E227-E228, DECEMBER 2023
