سال 19, شماره 150, ماهنامه عرصه پزشکی

پانکراتیت حاد خود محدود شونده ناشی از استروئید

Runa Kaneko ∙ Yosuke Ono, MD, PhD ∙ Nobutaka Hirooka, MD, MS, PhD

یک بیمار زن ۵۲ ساله با درد اپی‌گاستر که از روز قبل شروع شده بود، مراجعه کرد. بیمار سابقه پزشکی دیابت نوع ۲ و آسم برونشیال داشت و به مدت ۵ سال با لیراگلوتاید، متفورمین، انسولین دگلودک، انسولین آسپارت، رپاگلینید و فلوتیکازون پروپیونات درمان شده بود. ۵ روز قبل از شروع درد اپی‌گاستر، برای تشدید آسم، پردنیزولون (۳۰ میلی‌گرم در روز به مدت ۵ روز) تجویز شده بود. آزمایش خون، سطح بالای لیپاز سرم ۱۰۶ واحد بین‌المللی در لیتر (محدوده مرجع ۱۳-۵۵)، سطح طبیعی آمیلاز سرم ۵۷ واحد بین‌المللی در لیتر (محدوده مرجع ۴۴-۱۳۲) و سطح تری‌گلیسیرید ۱۵۴ میلی‌گرم در دسی‌لیتر (محدوده مرجع ۳۰-۱۱۷) را نشان داد. اگرچه سی‌تی‌اسکن ساده (CT) که ۸ ماه قبل از شروع بیماری گرفته شده بود، هیچ یافته غیرطبیعی در پانکراس نشان نداد (شکل A)، سی‌تی‌اسکن بعدی، بزرگ شدن سر پانکراس و افزایش تراکم بافت چربی اطراف آن را نشان داد (شکل B). بیمار مصرف الکل را به ندرت گزارش می‌دهد و هیچ سنگ کیسه صفرا در سی‌تی‌اسکن شناسایی نشد. در نتیجه، تشخیص پانکراتیت حاد ناشی از استروئید داده شد. شدت پانکراتیت حاد با استفاده از سیستم طبقه‌بندی سی‌تی‌اسکن ارزیابی شد که بر اساس میزان آسیب بافتی امتیاز می‌دهد. امتیاز بیمار ۰ امتیاز تعیین شد که نشان دهنده نوع خفیف پانکراتیت حاد است. بیمار به سرعت داروها را به استثنای انسولین قطع کرد. پس از بستری شدن در بیمارستان، پروتکل فستینگ، مسکن با استامینوفن و جایگزینی مایع خارج سلولی برای بیمار آغاز شد. بیمار پاسخ مطلوبی به درمان نشان داد و پس از ۱۱ روز بهبودی کامل یافت و مرخص شد. بیمار ۵ هفته بعد درمان با لیراگلوتاید را از سر گرفت و هیچ عود پانکراتیت مشاهده نشد.

The American Journal of Medicine. Volume 138, Issue 8. E146-E147. August 2025