مترجم: دکتر الهام خاقانی – پزشک عمومی
مهارکننده های فاکتور Xa به طور گسترده برای پیشگیری از حوادث ترومبوتیک استفاده می شوند، اما خطر خونریزی را افزایش می دهند. خونریزی حاد داخل مغزی یکی از پیامدهای احتمالی استفاده از آنها است و با عوارض و مرگ و میر بالایی همراه است.
علاوه بر این، گسترش هماتوم، پیش بینی کننده پیامدهای ضعیف است. خونریزی داخل مغزی در زمینه استفاده از داروهای ضد انعقاد خوراکی با پیش آگهی ضعیف همراه است و برگشت سریع ضد انعقاد می تواند خطر گسترش هماتوم را کاهش دهد. آندگزانت آلفا، یک شکل غیرفعال نوترکیب اصلاح شده از فاکتور انسانی Xa است که مولکول های بازدارنده فاکتور Xa را متصل و جدا می کند و به سرعت فعالیت ضد فاکتور Xa را کاهش می دهد و تولید ترومبین را بازیابی می کند.
یک مطالعه قبلی، ANNEXA-4 (Andexanet Alfa، یک پادزهر جدید برای اثرات ضد انعقادی مهارکننده‌های FXA [فاکتور Xa])، که نتایج اولیه آن در مجله منتشر شد، یک مطالعه کوهورت تک گروهی از آندگزانت در بیماران مبتلا به خونریزی حاد عمده در هر ناحیه بود؛ نتایج نشان داد که تقریبا ۸۰% از بیماران اثر هموستاتیک و ۱۰% یک رویداد ترومبوتیک داشتند. ما یک کارآزمایی تصادفی‌سازی شده را برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی آندگزانت در مقایسه با مراقبت‌های معمول در بیماران مبتلا به خونریزی حاد داخل مغزی انجام دادیم.
بیماران مبتلا به خونریزی حاد داخل مغزی که مهارکننده های فاکتور Xa دریافت می کنند، در معرض خطر گسترش هماتوم هستند. اثر آندگزانت آلفا، عاملی که اثرات مهارکننده های فاکتور Xa را معکوس می کند، بر افزایش حجم هماتوم به خوبی مطالعه نشده است.
مواد و روش ها: ما به طور تصادفی، به نسبت ۱:۱، بیمارانی را که مهارکننده های فاکتور Xa را ظرف ۱۵ ساعت قبل از خونریزی حاد داخل مغزی مصرف کرده بودند، برای دریافت آندگزانت یا مراقبت های معمول قرار دادیم. نقطه پایانی اولیه، اثربخشی هموستاتیک بود که با افزایش حجم هماتوم به میزان ۳۵% یا کمتر در ۱۲ ساعت پس از شروع مطالعه، افزایش امتیاز در مقیاس سکته مغزی مؤسسه ملی سلامت کمتر از ۷ امتیاز (امتیازها از ۰ تا ۴۲، با نمرات بالاتر نشان دهنده نقص عصبی بدتر) در ۱۲ ساعت، و عدم دریافت درمان نجات بین ۳ ساعت تا ۱۲ ساعت مشخص شد. نقاط پایانی ایمنی، حوادث ترومبوتیک و مرگ بودند.
نتایج: در مجموع ۲۶۳ بیمار برای دریافت آندگزانت و ۲۶۷ بیمار برای دریافت مراقبت های معمول تعیین شدند. اثربخشی در یک تجزیه و تحلیل موقت که شامل ۴۵۲ بیمار بود، ارزیابی شد و ایمنی در تمام ۵۳۰ بیمار ثبت‌نام شده مورد بررسی قرار گرفت. فیبریلاسیون دهلیزی، شایع ترین نشانه برای مهارکننده های فاکتور Xa بود. از بیماران تحت مراقبت های معمول، %۸۵.۵ کنسانتره کمپلکس پروترومبین دریافت کردند. اثر هموستاتیک در ۱۵۰ بیمار از ۲۲۴ بیمار (۶۷.۰%) دریافت کننده آندگزانت و در ۱۲۱ از ۲۲۸ (۵۳.۱%) تحت مراقبت های معمول (تفاوت تعدیل شده، ۱۳.۴ امتیاز درصد؛ ۴.۶ تا ۲۲.۲) به دست آمد. میانگین کاهش فعالیت ضد فاکتور Xa از سطح پایه تا نادر ۱ تا ۲ ساعته با آندگزانت ۹۴.۵% و با مراقبت معمول ۲۶.۹% بود. حوادث ترومبوتیک در ۲۷ بیمار از ۲۶۳ بیمار (۱۰.۳%) که آندگزانت دریافت می کردند و در ۱۵ از ۲۶۷ (۵.۶%) که مراقبت های معمول را دریافت می کردند رخ داد (تفاوت، ۴.۶ امتیاز درصد؛ ۰.۱ تا ۹.۲). سکته ایسکمیک به ترتیب در ۱۷ بیمار (۶.۵%) و ۴ بیمار (۱.۵%) رخ داد. تفاوت قابل ملاحظه ای بین گروه ها در نمره در مقیاس رنکین اصلاح شده یا مرگ در ۳۰ روز وجود نداشت.
نتیجه گیری: در میان بیماران مبتلا به خونریزی داخل مغزی که مهارکننده‌های فاکتور Xa دریافت می‌کردند، آندگزانت نسبت به مراقبت‌های معمولی منجر به کنترل بهتر گسترش هماتوم شد اما با حوادث ترومبوتیک، از جمله سکته مغزی ایسکمیک همراه بود.
Stuart J. Connolly, M.D., Mukul Sharma, M.D., Alexander T. Cohen, M.D., Andrew M. Demchuk, M.D
N Engl J Med 2024;390:1745-1755. May 15, 2024. VOL. 390 NO. 19
