مترجم: فاطمه عطارزاده – ارشد بیو شیمی
آیا رلوگولیکس (درمان خوراکی محرومیت از آندروژن) در بیمارانی که رادیوتراپی سرطان پروستات دریافت میکنند ایمن و موثر است؟
در این دو کارآزمایی بالینی تصادفی شده روی ۲۶۰ مرد مبتلا به سرطان پروستات که تحت درمان با رادیوتراپی و درمان محرومیت از آندروژن بودند، رلوگولیکس نرخ اختگی بالایی در ۹۵٪ یا بیشتر از بیماران با پروستات موضعی، پیشرفته، عود کننده و/یا متاستاتیک دست یافت.
بازیابی سریع تستوسترون با رلوگولیکس انجام شد و هیچ نگرانی ایمنی جدیدی در محیط رادیوتراپی شناسایی نشد.
مفهوم: نتایج این کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شده نشان میدهد که رلوگولیکس بیخطر است و به عنوان یک درمان محرومیت از آندروژن (ADT) برای سراسر طیف سرطان پروستات، اغلب همراه با رادیوتراپی در بیماران مبتلا به سرطان پروستات موضعی، موضعی پیشرفته و عودکننده تجویز میشود. در کارآزماییهای بالینی تصادفیسازیشده، درمان ترکیبی از محرومیت از آندروژن (ADT) کوتاهمدت و طولانیمدت با رادیوتراپی، بقای کلی و خاص سرطان را در مقایسه با رادیوتراپی به تنهایی، از بیماری متاستاتیک موضعی تا متاستاتیک کم حجم، به طور قابلتوجهی بهبود بخشیده است.
آگونیست های گیرنده هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) از نظر تاریخی رایج ترین روش های مورد استفاده برای القای محرومیت آندروژن هستند. با این حال، این عوامل با افزایشهای اولیه تستوسترون، افزایش ریز جهشهای بعدی و اخته شدن تاخیری برای تقریباً ۳ هفته همراه هستند که اغلب نیاز به استفاده همزمان از یک آنتی آندروژن دارد. آگونیست های گیرنده گنادوتروپین با افزایش خطر حوادث قلبی عروقی، به ویژه در بیماران با سابقه بیماری قلبی عروقی مرتبط است. در حالی که هدف از محرومیت آندروژن سرکوب تستسترون است، سطوح پایین تستوسترون ممکن است تا سال ها پس از قطع درمان باقی بماند که می تواند بر سلامت کلی و کیفیت زندگی بیمار تأثیر منفی بگذارد. این امر به ویژه برای بیمارانی که رادیوتراپی دریافت میکنند، مهم است، زیرا معمولاً اخته کردن طولانیمدت یا مادامالعمر مورد نظر نیست.
برخلاف آگونیستهای گیرنده گنادوتروپین، آنتاگونیستهای گیرنده گنادوتروپین به سرعت تستوسترون را سرکوب میکنند و با مهار مستقیم گیرندههای گنادوتروپین از افزایش ناگهانی و شعلهور شدن بعدی جلوگیری میکنند. محدودیتهای قبلی آنتاگونیستهای تزریقی گیرنده گنادوتروپین منجر به تولید رلوگولیکس یک آنتاگونیست خوراکی و غیر پپتیدی بسیار انتخابی گیرنده گنادوتروپین شد که یک بار در روز مصرف میشود. رلوگولیکس در سال ۲۰۲۰ تاییدیه سازمان غذا و داروی ایالات متحده را بر اساس نتایج اولیه آزمایش جهانی تصادفی فاز ۳ HERO دریافت کرد که در آن رلوگولیکس سرکوب سریع و پایدار سطح تستوسترون را نسبت به لوپرولید استات (۹۶.۷٪ در مقابل ۸۸.۸٪) نشان داد.
نسبت بیشتری از بیماران مبتلا به تستوسترون، ۳ ماه پس از قطع ADT (درمان محرومیت از آندروژن) بهبود یافتند (۵۴٪ در مقابل ۳٪). با توجه به اینکه ADT (درمان محرومیت از آندروژن) معمولاً برای مدت زمان محدودی استفاده می شود، علاقه زیادی به استفاده از رلوگولیکس همراه با رادیوتراپی وجود دارد. در این مقاله، نتایج ایمنی و اثربخشی رلوگولیکس را از زیرمجموعهای از بیمارانی که دورههای کوتاهمدت یا طولانیمدت ADT را با رادیوتراپی دریافت کردهاند از ۲ کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده ارائه میکنیم.
اهمیت: درمان محرومیت از آندروژن ترکیبی (ADT) با رادیوتراپی معمولاً برای بیماران مبتلا به سرطان پروستات موضعی و پیشرفته استفاده می شود.
هدف: ارزیابی کارایی و ایمنی آنتاگونیست هورمون آزاد کننده گنادوتروپین خوراکی رلوگولیکس با پرتودرمانی برای درمان سرطان پروستات.
طراحی، تنظیم، و شرکت کنندگان: این تجزیه و تحلیل چند مرکزی از بیماران مبتلا به سرطان پروستات موضعی و پیشرفته تحت پرتودرمانی در ۲ کارآزمایی بالینی تصادفی شده (یک کارآزمایی فاز ۲ از رلوگولیکس در مقابل دگارلیکس، و یک زیر مجموعه از فاز ۳ کارآزمایی HERO از رلوگولیکس در مقابل لوپرولید استات) شامل مردانی بود که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ رادیوتراپی و ADT کوتاه مدت (۲۴ هفته) (تعداد=۱۰۳) و مردانی که رادیوتراپی و ADT طولانی مدت (۴۸ هفته) (تعداد=۱۵۷) از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ دریافت کردند. در نوامبر ۲۰۲۲ تجزیه و تحلیل شدند.
مداخلات: بیماران دریافت کننده ADT کوتاه مدت رلوگولیکس ۱۲۰mg، خوراکی یک بار در روز (دوز ۳۲۰mg) یا دگارلیکس ۸۰mg، دپوت ۴ هفته (دوز ۲۴۰mg) را به مدت ۲۴ هفته با ۱۲ هفته پیگیری دریافت کردند. بیمارانی که ADT طولانیمدت دریافت میکردند رلوگولیکس ۱۲۰mg، خوراکی یکبار در روز (دوز ۳۶۰mg) یا تزریق استات لوپرولید هر ۱۲ هفته بهمدت ۴۸ هفته، با حداکثر ۹۰ روز پیگیری دریافت کردند.
پیامدها و معیارهای اصلی: میزان اختگی (سطح تستوسترون <50ng/dL) در تمام معاینات برنامه ریزی شده بین هفته های ۵ تا ۲۵ برای بیمارانی که ADT کوتاه مدت دریافت می کنند و هفته های ۵ و ۴۹ برای بیماران دریافت کننده ADT بلند مدت.
نتایج: از ۲۶۰ بیمار (۳۸ نفر آسیایی ۱۴.۶٪، ۲۳ سیاهپوست یا آفریقایی آمریکایی ۸.۸٪، ۲۱ اسپانیایی ۸.۱٪، و ۱۸۸ سفید پوست ۷۲.۳٪)، ۱۶۴ (۶۳.۱٪) نفر رلوگولیکس دریافت کردند. رلوگولیکس، نرخ اخته ۹۵% و ۹۷% را در بین بیماران دریافت کننده ADT کوتاه مدت و بلندمدت به ترتیب به دست آورد. دوازده هفته پس از رلوگولیکس کوتاه مدت، ۳۴ نفر (۵۲%) به سطح تستوسترون پایه یا بیش از ng/dL280 رسیدند. ۹۰ روز پس از ADT طولانی مدت، میانگین سطح تستوسترون ۳۱۰.۵ng/dL (122.4) (106.7) (رلوگولیکس؛ تعداد=۱۵) در مقابل ۵۳.0ng/dL (لوپرولید استات؛ تعداد=۸) بود.
بازیابی تستوسترون از نظر آماری بین گروههای رلوگولیکس و استات لوپرولید تفاوتی نداشت (۰.۹۷؛ ۰.۳۵-۲.۷۲). عوارض جانبی درجه ۳ یا بیشتر برای رلوگولیکس کوتاه مدت یا طولانی مدت (سردرد، فشار خون بالا و فیبریلاسیون دهلیزی) شایع نبود (کمتر از ۵٪).
نتیجهگیری و ارتباط: نتایج این ۲ کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده نشان میدهد که رلوگولیکس به سرعت به اخته شدن پایدار در بیماران مبتلا به سرطان پروستات موضعی و پیشرفته که رادیوتراپی دریافت میکنند، دست مییابد. هیچ نگرانی ایمنی جدیدی در هنگام استفاده از رلوگولیکس با پرتودرمانی شناسایی نشد.
Daniel E. Spratt, MD; Daniel J. George, MD; Neal D. Shore, MD
JAMA Oncol. March 7, 2024. doi:10.1001/jamaoncol.2023.7279