سال 20, شماره 153, ماهنامه عرصه پزشکی

فرمولاسیون‌های هورمونی ضدبارداری و خطر سرطان پستان در نوجوانان و زنان قبل از یائسگی

Fatemeh Hadizadeh, MD, PhD; Ardita Koteci, MBBS; Torgny Karlsson, PhD

آیا خطر سرطان پستان با محتوای داروهای ضدبارداری هورمونی متفاوت است؟

در این مطالعه کوهورت روی بیش از ۲ میلیون دختر نوجوان و زن قبل از یائسگی در سوئد، خطر سرطان پستان با فرمولاسیون هورمونی در داروهای ضدبارداری هورمونی متفاوت بود. فرمولاسیون‌های خوراکی حاوی دزوژسترل در مقایسه با فرمولاسیون‌های حاوی لوونورژسترل با تعداد بیشتری از موارد اضافی در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر-سال مرتبط بودند.

معنا: این یافته‌ها نشان می‌دهد که افراد در معرض خطر سرطان پستان ممکن است از اجتناب از داروهای ضدبارداری هورمونی حاوی دزوژسترل، به ویژه در فرمولاسیون‌های فقط پروژستین، سود ببرند.

میزان ابتلا به سرطان پستان در سطح جهانی، به ویژه در میان زنان قبل از یائسگی، در حال افزایش است و پیش‌بینی‌های جهانی نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۴۰ سالانه بیش از ۳ میلیون مورد جدید و ۱ میلیون مرگ و میر رخ خواهد داد. داروهای ضدبارداری هورمونی یک عامل خطر شناخته شده هستند که اگرچه در سطح فردی خطر کمی ایجاد می‌کنند، اما با توجه به استفاده گسترده از آنها، به تأثیر قابل توجهی در سطح جمعیت تبدیل می‌شوند.

در حالی که نقش استروژن در ایجاد سرطان پستان از طریق تکثیر سلول‌های اپیتلیال و تکثیر انکوژن به خوبی اثبات شده است، نقش پروژسترون و پروژستین‌های مصنوعی بیشتر مورد بحث است، اگرچه برخی مطالعات نشان می‌دهند که آنها ممکن است تکثیر سلول‌های پستان را نیز تحریک کنند.

داروهای ضدبارداری هورمونی شامل فرمولاسیون‌های ترکیبی استروژن-پروژستین یا فقط پروژستین هستند و به صورت خوراکی یا غیرخوراکی تجویز می‌شوند. اکثر مطالعات موجود بر روی داروهای ضدبارداری خوراکی ترکیبی به صورت جمعی متمرکز شده‌اند و شواهد محدود و اغلب متناقضی در مورد پروژستین‌های منفرد ارائه می‌دهند. اگرچه چند مطالعه بزرگ طیف وسیع‌تری از گزینه‌های ضدبارداری را بررسی کرده‌اند، یافته‌های آنها همچنان بی‌نتیجه است،که احتمالاً به دلیل تعداد کم کاربران برخی از محصولات است. یک استثنا سیستم داخل رحمی لوونورژسترل (IUS) است که در ۴ مطالعه اخیر مورد بررسی قرار گرفته است، اگرچه یافته‌های آنها متناقض و محدود به این فرمولاسیون واحد است.

با استفاده از داده‌های ثبت‌شده با کیفیت بالا در سراسر کشور سوئد، که در آن محصولات فقط پروژستین شایع‌تر از اکثر کشورهای دیگر هستند، ما دو فرضیه مبتنی بر فارماکولوژی هورمونی را تدوین کردیم. اول، ما فرض کردیم که داروهای ضدبارداری فقط پروژستین و ترکیبی می‌توانند اثرات متفاوتی بر خطر سرطان پستان داشته باشند، زیرا هر دو نوع هورمون می‌توانند تکثیر سلول‌های اپیتلیال پستان را افزایش داده و به طور بالقوه سرطان‌زایی را ترویج دهند، در حالی که ترکیب آنها ممکن است فرآیندهای متابولیکی آنها را تغییر داده و عملکردهای هورمونی را اصلاح کند. دوم، تفاوت در نوع پروژستین می‌تواند منجر به ناهمگونی خطر شود، زیرا پروژستین‌های مصنوعی ممکن است از نظر ساختاری یا با پروژسترون یا با مشتقات تستوسترون مرتبط باشند، و تفاوت در قدرت و فارماکوکینتیک آنها بر قرار گرفتن در معرض سیستمیک و اثرات بافتی تأثیر می‌گذارد. علاوه بر این، پروژستین‌ها در تمایل اتصال به گیرنده‌های پروژسترون، آندروژن و گلوکوکورتیکوئید متفاوت هستند، که اثرات بیولوژیکی آنها را تعیین می‌کند. ما این فرضیه‌ها را در گروهی متشکل از بیش از ۲ میلیون دختر نوجوان وخانم در سن باروری ارزیابی کردیم که بیش از ۲۱ میلیون نفردر سال می‌شود.

اهمیت: داروهای ضدبارداری هورمونی به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما اینکه چگونه خطر ابتلا به سرطان سینه بر اساس محتوای هورمونی متفاوت است، هنوز مشخص نیست.

هدف: تخمین تفاوت در خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط با فرمولاسیون‌های مختلف داروهای ضدبارداری هورمونی.

طراحی، محیط و شرکت‌کنندگان: این مطالعه کوهورت سراسری و مبتنی بر جمعیت سوئد با استفاده از ثبت‌های ملی مرتبط انجام شد. تمام دختران و زنان نوجوان ۱۳ تا ۴۹ ساله ساکن سوئد از ۱ ژانویه ۲۰۰۶، بدون سابقه سرطان سینه، سرطان تخمدان، سرطان دهانه رحم، سرطان رحم، برداشتن دو طرفه تخمدان یا درمان ناباروری، از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۹ وارد مطالعه شده و پیگیری شدند. افراد بر اساس داشتن معیار خروج، رسیدن به سن ۵۰ سال یا پایان مطالعه، هر کدام که زودتر اتفاق افتاده باشد، به پایان تحقیق رسیدند. داده‌ها از نوامبر ۲۰۲۳ تا آگوست ۲۰۲۵ تجزیه و تحلیل شدند.

مواجهه: سابقه استفاده و مدت زمان استفاده از داروهای ضدبارداری هورمونی، طبقه‌بندی شده بر اساس فرمولاسیون‌های هورمونی و نحوه مصرف. نتایج و اقدامات اصلی از رگرسیون کاکس وابسته به زمان برای تخمین نسبت‌های خطر (HRs) با ۹۵% فاصله اطمینان (CIs) برای موارد بروز سرطان پستان درجا و تهاجمی استفاده شد.

نتایج: در میان ۲۰۹۵۱۳۰ دختر و زن نوجوان (میانگین سنی در زمان تشخیص، ۴۵؛ ۴۱-۴۸ سال) که به مدت ۲۱۰۲۰۸۴۶ نفر-سال پیگیری شدند، ۱۶۳۸۵ مورد سرطان پستان رخ داد. استفاده از هرگونه داروی ضدبارداری هورمونی با افزایش خطر سرطان پستان (۱.۲۴؛ ۱.۲۰-۱.۲۸) مرتبط بود، که معادل ۱ مورد اضافی به ازای هر ۷۷۵۲ (۵۳۵۰-۱۴۰۷۰) کاربر است، که هر دو فرمولاسیون ترکیبی (۱.۱۲؛ ۱.۰۷-۱.۱۷) و فقط پروژستین (۱.۲۱؛ ۱.۱۷-۱.۲۵) با این خطر مرتبط بودند. خطر بالاتر با فرمولاسیون‌های خوراکی فقط حاوی دزوژسترل (۱.۱۸؛ ۱.۱۳-۱.۲۳) و فرمولاسیون‌های خوراکی ترکیبی با دزوژسترل (۱.۱۹؛ ۱.۰۸-۱.۳۱) و همچنین ایمپلنت‌های حاوی اتونوژسترل، متابولیت فعال دزوژسترل (۱.۲۲؛ ۱.۱۱-۱.۳۵)، در مقایسه با قرص‌های ترکیبی حاوی لوونورژسترل (۱.۰۹؛ ۱.۰۳-۱.۱۵) و لوونورژسترل، ۵۲ میلی‌گرم، سیستم داخل رحمی (۱.۱۳؛ ۱.۰۹-۱.۱۸) مرتبط بود. هیچ افزایش خطر آماری معنی‌داری برای تزریق مدروکسی پروژسترون استات، حلقه واژینال اتونوژسترل یا دروسپیرنون خوراکی ترکیبی، علیرغم داشتن مصرف‌کنندگان زیاد، مشاهده نشد.

 نتیجه‌گیری و ارتباط یافته‌های این مطالعه‌ی هم‌گروهی نشان می‌دهد که خطر سرطان پستان به طور قابل توجهی با توجه به محتوای پروژستین در داروهای ضدبارداری هورمونی متفاوت است و بینش‌های ارزشمندی را برای پشتیبانی از تجویز آگاهانه‌تر داروهای ضدبارداری ارائه می‌دهد.

JAMA Oncol. October 30, 2025. doi: 10.1001/jamaoncol.2025.4480