مترجم: فاطمه عطارزاده – ارشد بیوشیمی
آیا مداخله رژیم مدیترانه‌ای شدت پسوریازیس را در بیماران بهبود می‌بخشد؟
در این کارآزمایی بالینی تصادفی‌شده بر روی ۳۸ بزرگسال مبتلا به پسوریازیس خفیف تا متوسط، یک مداخله ۱۶ هفته‌ای رژیم مدیترانه‌ای فشرده منجر به کاهش قابل توجهی در شاخص اندازه و شدت پسوریازیس در مقایسه با گروه کنترل که توصیه‌های رژیم غذایی کم‌چرب دریافت می‌کردند، شد.
مفهوم: این یافته‌ها نشان می‌دهد که رژیم مدیترانه‌ای میتواند یک استراتژی درمانی کمکی مؤثر برای بهبود نتایج پوستی در بیماران مبتلا به پسوریازیس خفیف تا متوسط باشد.
اهمیت: با وجود علاقه فزاینده به نقش رژیم غذایی در پیشگیری و درمان پسوریازیس، کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌شده کمیاب هستند. رژیم مدیترانه‌ای به دلیل فواید ضد التهابی و کاردیومتابولیک خود شناخته شده است که ممکن است با پاتوفیزیولوژی پسوریازیس مرتبط باشد.
یک کارآزمایی بالینی تصادفی‌شده با برچسب باز، تک مرکزی، تک کور، از فوریه ۲۰۲۴ تا مارس ۲۰۲۵ در یک کلینیک ارجاعی پوست در مادرید، اسپانیا انجام شد. شرکت‌کنندگان بزرگسالان مبتلا به پسوریازیس خفیف تا متوسط شاخص وسعت و شدت پسوریازیس ۲-۱۰ [PASI]، با نمرات بالاتر نشان‌دهنده حداکثر بیماری بودند که تحت درمان موضعی پایدار قرار داشتند.
مداخلات: شرکت‌کنندگان به نسبت ۱:۱ به گروه مداخله یا کنترل تصادفی شدند. گروه مداخله یک برنامه ۱۶ هفته‌ای رژیم مدیترانه‌ای با راهنمایی متخصص تغذیه، شامل مشاوره تغذیه‌ای، مواد آموزشی و تأمین هفتگی روغن زیتون فوق بکر دریافت کردند. گروه کنترل توصیه‌های استاندارد رژیم غذایی کم‌چرب را بدون نظارت متخصص تغذیه دریافت کردند.
پیامدهای اصلی و اندازه‌گیری‌ها :
پیامد اصلی تغییر در PASI از ابتدا تا هفته ۱۶ بود. پیامدهای ثانویه شامل تغییرات در پایبندی به رژیم مدیترانه‌ای، پارامترهای آنتروپومتریک و متابولیک، سیتوکین‌های التهابی سرم و پیامدهای گزارش شده توسط بیمار بود. میانگین‌های حاشیه‌ای تخمینی (EMM) در ابتدا و برای تغییر از ابتدا تا هفته ۱۶ گزارش شد، با اثر مداخله به عنوان تفاوت بین گروهی ارائه شد
نتایج: از میان ۴۵ فرد غربالگری شده، ۳۸ شرکت‌کننده ثبت‌نام و تصادفی شدند (میانگین سنی، ۴۶.۴ سال؛ ۲۵ مرد ۶۵.۸%)؛ ۱۹ نفر به گروه مداخله و ۱۹ نفر به گروه کنترل تصادفی شدند؛ ۳۷ نفر (۹۷.۴%) مطالعه را تکمیل کردند. تغییر EMM PASI در هفته ۱۶ در گروه مداخله ۳.۴- و در گروه کنترل ۰.۰ بود؛ تفاوت EMM بین گروهی ۳.۴- بود. نه نفر از ۱۹ شرکت‌کننده در گروه رژیم مدیترانه‌ای (۴۷.۴%) به کاهش ۷۵ درصدی در PASi دست یافتند که در گروه کنترل این نتیجه مشاهده نشد. کاهش قابل توجهی در EMM هموگلوبین A1c (هموگلوبین گلیکوزیله) در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد.
نتیجه‌گیری و ارتباط: این کارآزمایی بالینی تصادفی‌شده نشان داد که یک مداخله ۱۶ هفته‌ای رژیم مدیترانه‌ای به طور قابل توجهی شدت پسوریازیس را در بیماران مبتلا به بیماری خفیف تا متوسط که تحت درمان موضعی پایدار قرار داشتند، بهبود بخشید. این یافته‌ها نشان می‌دهد که گنجاندن استراتژی‌های رژیم غذایی ممکن است به عنوان یک درمان کمکی در مدیریت پسوریازیس مفید باشد.
Javier Perez-Bootello, MD; Emilio Berna-Rico, MD, PhD; Carlota Abbad-Jaime de Aragon, PhD
JAMA Dermatol: September 24, 2025. doi: 10.1001/jamadermatol.2025.3410
