مترجم: شیدا برخورداری – ارشد مهندسی پزشکی
آیا مونوتراپی اولاپاریب برای بیماران مبتلا به سرطان پروستات عودکننده بیوشیمیایی پرخطر در غیاب درمان محرومیت از آندروژن موثر است؟
در این دو مرحله، کارآزمایی کنترلشده غیرتصادفی تکبازویی روی ۵۱ بیمار انجام شد که ۱۳ بیمار (۲۶%) کاهش ۵۰% یا بیشتر در آنتیژن اختصاصی پروستات را از ابتدا داشتند. این امر با وجود تغییرات ترمیم نوترکیبی همولوگ، با بیشترین مزیت در تغییرات ژن BRCA2، متفاوت بود و الگوی اثر نامطلوب با مطالعات قبلی ژن اولاپاریب سازگار بود.
مفهوم: اولاپاریب بدون محرومیت آندروژن در برخی از بیماران مبتلا به سرطان بیوشیمیایی عودکننده پروستات فعالیت دارد.
اهمیت: اولاپاریب یک مهارکننده پلیمراز پلی (آدنوزین دی فسفات- ریبوز) است که در ترکیب با درمانهای هورمونی در بیماران مبتلا به سرطان پروستات متاستاتیک که دارای تغییرات ترمیم نوترکیبی همولوگ (HRR) هستند، سودمند است. کارایی آن در غیاب درمان محرومیت از آندروژن مورد آزمایش قرار نگرفته است.
هدف: بهمنظور تعیین فعالیت تک درمانی اولاپاریب در بیماران مبتلا به سرطان پروستات عود کننده بیوشیمیایی پرخطر (BCR) پس از پروستاتکتومی رادیکال.
طراحی، تنظیم و شرکت کنندگان: در این دو مرحله، کارآزمایی کنترل شده غیرتصادفی تک بازویی، بیماران ژنتیکی انتخاب نشده را از ماه می ۲۰۱۷ تا نوامبر ۲۰۲۲ در ۴ مکان مختلف کشور ایالات متحده ثبت نام کرد. بیماران واجد شرایط بیماری BCR بهدنبال پروستاتکتومی رادیکال، زمان دو برابر شدن آنتیژن اختصاصی پروستات (PSA) 6 ماه یا کمتر، مقدار مطلق PSAا ۱.۰ نانوگرم در میلیلیتر یا بالاتر و سطح تستوسترون ۱۵۰ نانوگرم در دسیلیتر یا بالاتر داشتند.
مداخله: درمان با اولاپاریب، با دوز ۳۰۰ میلیگرم، بهصورت خوراکی دو بار در روز تا زمان دو برابر شدن سطح پایه PSA، پیشرفت بالینی یا رادیوگرافیک، یا اثرات سمی غیرقابل قبول بود.
نتیجه اصلی و اندازهگیری: نقطه پایانی اولیه کاهش ۵۰ درصدی یا بیشتر در PSA نسبت به سطح پایه (PSA50) تأیید شده بود. نقاط پایانی ثانویه کلیدی، نتایج ناشی از وضعیت تغییر HRR و همچنین ایمنی و تحمل بود.
نتایج: از بین ۵۱ بیمار مرد ثبتنام شده (میانگین سنی ۶۳.۸ سال)، ۱۳ شرکتکننده (۲۶%) پاسخ PSA50 داشتند که همگی در گروه HRR مثبت بودند (۱۳ نفر از ۲۷ شرکتکننده، ۴۸%). همه ۱۱ شرکت کننده با تغییرات BRCA2 پاسخ PSA50 را تجربه کردند. عوارضجانبی شایع در ۳۲ شرکت کننده (۶۳%) خستگی، ۲۸ نفر (۵۵%) تهوع، و در ۲۲ نفر (۴۳%) لکوپنی بود و با عوارضجانبی شناخته شده اولاپاریب همخوانی داشت.
نتیجهگیری و ارتباط: در این کارآزمایی کنترلشده غیرتصادفیسازیشده، تکتراپی اولاپاریب به نرخهای پاسخ PSA50 بالا و بادوام در بیماران مبتلا به تغییرات BRCA2 منجر شد. اولاپاریب بهعنوان یک استراتژی درمانی برای برخی از بیماران مبتلا به سرطان پروستات BCR به مطالعات بیشتر نیاز دارد، اما درمورد بیماران بدون تغییرات HRR فعالیت کافی ندارد و نباید برای این بیماران در نظر گرفته شود.
Catherine H. Marshall, MD; Benjamin A. Teply, MD; Jiayun Lu, PhD
JAMA Oncol. August 22, 2024. doi:10.1001/jamaoncol.2024.3074