پنومونیت ناشی از پرتو

Max Peters, M.D., Ph.D., Paul Jeene, M.D., Ph.D

خانمی ۵۴ ساله مبتلا به کارسینوم مجرایی مهاجم پستان راست که با لامپکتومی، پرتو درمانی موضعی-منطقه‌ای و شیمی‌درمانی تحت درمان قرار گرفته بود، با سابقه ۴ هفته سرفه، تب و تنگی نفس به اورژانس مراجعه کرد. سه هفته قبل، درمان با پردنیزون به دلیل نگرانی در مورد پنومونیت ناشی از پرتو آغاز شده بود. با این حال، علائم با کاهش تدریجی دوز گلوکوکورتیکوئید شعله‌ور شده بودند. در معاینه فیزیکی، سرفه گاه به گاه مشاهده شد. صدای ریه طبیعی بود. توموگرافی کامپیوتری (CT) قفسه سینه کدورت‌های فیبروتیک و شیشه مات را در ناحیه تحت تابش لوب فوقانی راست با کاهش حجم و بالا رفتن شکاف کوچک (پانل A، نمای کرونال؛ پانل B، نمای محوری) نشان داد که با میدان رادیوتراپی (منطقه زرد رنگ در پانل C، نمای کرونال؛ و پانل D، نمای محوری) مطابقت داشت. تشخیص پنومونیت ناشی از پرتو داده شد. خطر پنومونیت ناشی از پرتو با دوز افزایش می‌یابد. در این مورد، میانگین دوز پرتو به ریه (۸.۱ Gy) به دلیل تابش غدد لنفاوی منطقه‌ای و افزایش پرتو به بستر تومور، بالاتر از حد بالای معمول (۷.۵ Gy) بود. درمان با دوز طولانی مدت کاهشی گلوکوکورتیکوئیدها انجام شد. در یک ویزیت پیگیری ۴ ماهه، علائم فروکش کرده بودند. تصویربرداری مجدد ۶ ماه پس از CT اولیه، حداقل تغییرات ساب‌پلورال پس از پرتو را نشان داد.

N Engl J Med 2025;393: e12. September 3, 2025. VOL. 393 NO. 9