مترجم: آناهیتا خاقانی – مهندس بهداشت
آیا فتوتراپی UV-B باند باریک برای درمان پسوریازیس پلاکی یا قطره ای در خانه با توجه به نتایجی که برای بیماران، پزشکان و پرداخت کنندگان مهم است، نسبت به فتوتراپی در مطب با موفقیت کمتری همراه نیست؟
در این کارآزمایی بالینی تصادفی شده بر روی ۷۸۳ بیمار مبتلا به پسوریازیس پلاکی یا قطره ای، فتوتراپی خانگی در تمام رنگهای پوست برای پیامدهای گزارششده توسط پزشک و بیمار نسبت به فتوتراپی مطب، ارجحیت کمتری نداشت و با بار کمتری از هزینههای غیرمستقیم برای بیماران همراه بود.
معنی فتوتراپی خانگی به اندازه فتوتراپی مطب برای پسوریازیس در عمل بالینی روزمره مؤثر است و بار کمتری برای بیماران دارد.
پسوریازیس یک بیماری پوستی شایع، مزمن و التهابی است که با آرتریت پسوریاتیک، تصلب شرایین زودرس، اختلالات متابولیک و اختلال در کیفیت زندگی مرتبط با سلامت (HRQOL) همراه است. بیماران مبتلا به پسوریازیس، خطر مرگ و میر بیشتری دارند، عمدتاً ناشی از حوادث قلبی عروقی بیش از حد، که منجر به کاهش ۵ ساله امید به زندگی برای افرادی که دارای بیماری متوسط تا شدید هستند، می شود. در دو دهه گذشته، پیشرفت های چشمگیری در درمان پسوریازیس با ظهور درمان های بیولوژیکی موضعی، خوراکی و تزریقی با هدف ایمنی صورت گرفته است. علیرغم این پیشرفتها، بیماران برای به دست آوردن یا حفظ کنترل درمانی به دلیل اثربخشی جزئی، از دست دادن اثر در طول زمان، قطع درمان به دلیل اثرات نامطلوب مانند عفونت، پایبندی ضعیف، یا بسیاری از مسائل دسترسی و هزینه تلاش میکنند. علاوه بر این، بسیاری از بیماران مبتلا به پسوریازیس، رویکردهای غیردارویی را ترجیح می دهند.
فتوتراپی Narrowband 311 نانومتری UV-B برای چندین دهه یک درمان استاندارد پسوریازیس بوده است. اغلب به دلیل فقدان عوارض جانبی سیستمیک ترجیح داده می شود و به نظر نمی رسد خطر سرطان پوست را افزایش دهد. کارآزماییهای بالینی UV-B باند باریک مبتنی بر مطب، پاسخهای بالینی مشابهی را با آدالیموماب بیولوژیک نشان دادهاند، اما با پاسخهای بهتر در معیارهای HRQOL، خطر کمتر عوارض جانبی (به ویژه عفونت) در مقایسه با سکوکینوماب، و بهبود التهاب سیستمیک (به عنوان مثال، کاهش پروتئین واکنشی C و اینترلوکین ۶) و نشانگرهای لیپیدی (بهبود سطح ذرات لیپوپروتئین با چگالی بالا) مربوط به بیماری قلبی عروقی در مقایسه با دارونما. علاوه بر این، در ایالات متحده، فتوتراپی مبتنی بر مطب در هر پاسخ ۱۰ تا ۱۰۰ برابر ارزان تر از داروهای بیولوژیک برای پسوریازیس است. با افزایش چشمگیر هزینه های دارویی ایالات متحده برای پسوریازیس، از جمله به بیش از ۲۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۳، مقرون به صرفه بودن اهمیت فزاینده ای دارد.
مزایای هزینه سیستم مراقبت های بهداشتی ایمنی و اثربخشی فتوتراپی مطب با راحت نبودن آن جبران می شود (بیماران برای پاکسازی اولیه باید ۲ تا ۳ بار در هفته به مدت ۱۲ هفته درمان دریافت کنند، اغلب با درمان با فرکانس کاهش یافته برای حفظ نتایج دنبال می شود)، هزینههای مستقیم نسبتاً بالا (یعنی پرداختهای مشارکتی) و غیرمستقیم (یعنی سفر، مرخصی از محل کار) برای بیماران، و دسترسی نابرابر جغرافیایی. فتوتراپی خانگی از منابع نوری مشابه با فتوتراپی مطب استفاده می کند و بر بسیاری از محدودیت های درمان در مطب غلبه می کند. با این حال، دادههای محدود در مورد اثربخشی فتوتراپی خانگی در جمعیتهای مختلف به پوشش ضعیف بیمه و عدم اطمینان متخصصان مراقبتهای بهداشتی در مورد تجویز آن کمک کرده است. برای پرداختن به این شکاف شواهد، ما یک کارآزمایی عملی تصادفیشده از فتوتراپی در خانه در مقابل مطب را که در مراقبتهای معمول بیماران مبتلا به پسوریازیس تعبیه شده بود، انجام دادیم.
اهمیت: فتوتراپی آفیس برای پسوریازیس مقرون به صرفه است اما دسترسی به آن دشوار است. فتوتراپی در خانه ترجیح داده می شود، اما داده های بالینی محدودی دارد، به ویژه در بیماران با پوست تیره تر.
هدف: مقایسه اثربخشی فتوتراپی UV-B باند باریک هوم و آفیس برای پسوریازیس.
طراحی، محیط و شرکت کنندگان: مطالعه اثربخشی درمان با نور یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده چند مرکزی، کاربردی، عملگرایانه، با برچسب باز، گروهی موازی و چند مرکزی بود که در مراقبتهای روتین در ۴۲ مطب تخصصی پوست بالینی دانشگاهی و خصوصی در ایالات متحده به کار گرفته شده بود. ثبتنام از ۱ مارس ۲۰۱۹ تا ۴ دسامبر ۲۰۲۳ با پیگیری تا ژوئن ۲۰۲۴ انجام شد. شرکتکنندگان ۱۲ سال به بالا مبتلا به پسوریازیس پلاک یا قطره ای بودند که کاندیدای فتوتراپی در خانه و مطب بودند.
مداخلات: شرکتکنندگان برای دریافت یک دستگاه UV-B باند باریک خانگی با دزیمتری حالت هدایتشده یا مراقبتهای معمول با UV-B باند باریک مبتنی بر مطب بهمدت ۱۲ هفته و پس از آن یک دوره مشاهده ۱۲ هفتهای اضافی بهطور تصادفی انتخاب شدند.
پیامدها و معیارهای اصلی: پیامدهای اثربخشی اولیه عبارت بودند از ارزیابی جهانی پزشک (PGA) که به صورت پوست شفاف/تقریباً شفاف (امتیاز ≤۱) در پایان دوره مداخله تقسیم شده بود و شاخص کیفیت زندگی درماتولوژی (DLQI) نمره ۵ یا کمتر (نه به تاثیر اندکی بر کیفیت زندگی) در هفته ۱۲ بود.
نتایج از ۷۸۳ بیماری که ثبتنام کردند (میانگین سن ۴۸.۰ سال؛ ۴۸.۰٪ زن)، ۳۹۳ فتوتراپی در خانه و ۳۹۰ بیمار فتوتراپی آفیس دریافت کردند، که ۳۵۰ (۴۴.۷٪) دارای فتوتیپ پوست I/II (SPT) ،۳۵۰ (۴۴.۷%) دارای SPT III/IV، و ۸۳ (۱۰.۶%) دارای SPT V/VI بودند. در مجموع ۹۳ بیمار (۱۱.۹%) تحت درمان سیستمیک بودند. در ابتدا، میانگین (SD) PGA 2.7 (0.8) و DLQI (7.2) 12.2 بود. در هفته ۱۲، ۱۲۹ بیمار (۳۲.۸٪) دریافت کننده فتوتراپی خانگی و ۱۰۰ بیمار (۲۵.۶٪) دریافت کننده فتوتراپی مطب، به پوست شفاف/تقریباً شفاف دست یافتند و به ترتیب ۲۰۶ (۵۲.۴٪) و ۱۳۱ (۳۳.۶٪) DLQI 5 یا پایین تر را به دست آوردند. فتوتراپی خانگی برای PGA و DLQI در کل جمعیت و در تمام SPTها نسبت به فتوتراپی مبتنی بر مطب کمتر بود. فتوتراپی خانگی، در مقایسه با فتوتراپی مبتنی بر مطب، با تبعیت بهتر از درمان (۲۰۲ بیمار، ۵۱.۴%؛ در مقابل ۶۲ بیمار، ۱۵.۹%)، بار کمتر هزینه های غیرمستقیم برای بیماران و اپیزودهای بیشتر اریتم مداوم (۴۶۶ مورد از ۷۹۵۷ درمان ۵.۹% در مقابل ۴۶ درمان از ۳۹۳۴ مورد ۱.۲%) همراه بود. هر دو درمان به خوبی بدون هیچ گونه قطعی به دلیل عوارض جانبی تحمل شدند.
نتیجهگیری و ارتباط در این کارآزمایی بالینی تصادفیشده، فتوتراپی در خانه به اندازه فتوتراپی آفیس برای پسوریازیس پلاک یا خالدار در عملکرد بالینی روزمره مؤثر بود و بار کمتری برای بیماران داشت.
Joel M. Gelfand, MD; April W. Armstrong, MD; Henry W. Lim, MD
JAMA Dermatol. September 25, 2024. doi:10.1001/jamadermatol.2024.3897