توده های گردنی دو به یک: یک مورد از شوانوم های متعدد

مترجم: پروین امامی – پرستار

یک خانم ۴۲ ساله به دلیل توده گردنی سمت چپ که به مدت چند ماه ظاهر شده بود،  ویزیت شد. تاریخچه پزشکی او به غیر از کپسولیت چسبنده طرف چپ که دو سال قبل تشخیص داده شده بود، معمولی بود.

معاینه فیزیکی نیز یک توده گردنی ۴ سانتی متری سطح II با ضعف عصب کرانیال XIا (CN XI) طرف چپ را نشان داد. لارنگوسکوپی منعطف، طناب های صوتی طبیعی را نشان داد. CT و MRI هر دو یک توده عمقی کاملاً معین در استرنوکلئیدوماستوئید چپ و در سطح زاویه ماندیبولار را نشان دادند که سبب ایجاد اثر توده و تنگی وریدی ژوگولار داخلی چپ گردید. توده کوچکتر دیگری به طور تصادفی در سمت فوقانی – میانی (سوپریومدیال) نسبت به توده اصلی مشخص شد و درست در سمت جانبی شریان کاروتید داخلی در قاعده جمجمه قرار داشت (شکل های ۱ و ۲).

شکل ۱: توده اصلی کاملا محدود، کیستی، و سفت و برجسته

شکل ۲: توده کوچکتر در قسمت فوقانی و میانی نسبت به توده اصلی

در نهایت بیوپسی needle core توده قابل لمس هم برای بیمار به عمل آمد که تشخیص شوانوم CN XI مطرح گردید. او تحت عمل جراحی برش توده CN XI قرار گرفت و آن توده بررسی شد. عصب به دلیل پوشانده شدن CN XI از بین رفت. پاتولوژی نهایی توده بریده شده گردن نیز شوانوم پلکسیفورم با تغییر دژنراتیو را نشان داد. بیمار پس از عمل یک دوره معمولی را گذراند.

بحث: شوانوم ها تومورهای خوش خیم غلاف عصبی هستند. آنها می توانند از هر گونه ساختمانی مشتق از یک سلول شوان نشأت بگیرند و در هر جایی از بدن ظاهر شوند. آنها شایع ترین تومورهای عصب محیطی و مسئول ۵% از تومورهای بافت نرم خوش خیم هستند. ۲۵% تا ۴۰% از شوانوم ها در ناحیه سر و گردن ایجاد می شوند. CN X شایع ترین محل درگیری عصب است و CN XI کمترین شیوع درگیری را دارد. شوانوم ها برخلاف مورد بیمار ما، معمولاً به تنهایی ظاهر می شوند و بندرت با شوانوم های متعدد در عصب های جدا وجود دارند. شوانوم های متعدد می توانند تومورزایی یا سندرم های خاص مانند نوروفیبروماتوزیس ۱ و ۲ را ایجاد کنند. البته این بیماران اغلب شوانوم های عصب وستیبولار (CN VIII) دارند.

درمان معمولاً شامل برداشتن تومور با عمل جراحی یا تحت نظر قرار دادن تومور است. با توجه به خطر فلج عصب، مطالعاتی برای شناسایی یک راهکار جراحی مانند الکترومیوگرافی (EMG) به علاوه نوکلئاسیون داخل کپسولی برای حفظ عملکرد عصب انجام شده اند و تا حدی موفقیت آمیز بوده است. البته حفظ عصب در بیماری که ابتدا با اختلال عصبی مراجعه می کند، در الویت نیست.

عود بیماری در شوانوم گزارش شده است و باید زمانی در نظر گرفته شود که درمان بحث برانگیز می شود. میزان عود شوانوم های CN VIII بعد از عمل جراحی ساب توتال تا ۲۰% گزارش شده است و بعد از برش توتال عمده کمتر از ۱۰% می باشد. فقط ۸.۵% از بیماران به درمان بیشتر نیاز دارند

نتیجه گیری: بیمار ما یک مورد نادر از شوانوم های متعدد را گزارش می دهد که در CN XI و CN X ایجاد می شود. این مورد اهمیت ارزیابی تشخیصی کامل توده های گردن و ایجاد یک برنامه درمانی مناسب پس از عمل برای بیمار را مشخص می کند.

Mayuri Yasuda, BS. Morgan Sandelski, MD. Richard Borrowdale, MD

The American Journal of Medicine. VOLUME 135, ISSUE 12, E434-E436, DECEMBER 01, 2022