مترجم: فاطمه عطارزاده- ارشد بیوشیمی
یک مرد ۶۷ ساله آفریقایی آمریکایی با سابقه ۱ هفته درد چشم چپ همراه با اریتم ملتحمه، بثورات دردناک در پیشانی چپ، سردرد و ۲ روز دوبینی مراجعه کرد. معاینه فیزیکی از نظر تزریق ملتحمه چشم چپ، پتوز پلک فوقانی چپ و ضایعات پوستی پیشانی قابل توجه بود. بیمار قادر به خیره شدن به وسط و اطراف نبود. معاینه چشم در سایر موارد طبیعی بود. CT سر و تصویربرداری MRI از مغز و مدارها هیچ یافته حاد داخل جمجمه ای را نشان نداد. او مبتلا به هرپس زوستر چشمی به همراه فلج عصب جمجمه III تشخیص داده شد و با والاسیکلوویر، گاباپنتین و هیدروکودون-استامینوفن مرخص شد. دو هفته بعد ضایعات پوستی او بهبود یافته بود، اما دوبینی او ادامه داشت. او در کلینیک چشم پزشکی معاینه شد و پتوز پلک فوقانی چپ، اگزوتروپی چپ (۳۵ دیوپتر منشوری) با محدودیت دید میدانی و فشار داخل چشمی بالا (۲۹ میلی‌متر جیوه) در چشم چپ با یافته‌هایی حاکی از یووئیت (uveitis) خفیف بود. درمان او با قطره های چشمی دورزولامید/تیمولول موضعی و پردنیزون خوراکی شروع شد. طی ۳ ماه بعد، اگزوتروپی بیمار به ۲۰ دیوپتر منشور بهبود یافت، فشار داخل چشم چپ به ۱۴ میلی متر جیوه نرمال شد و پتوز پلک فوقانی چپ بهبود یافت.
بحث: ویروس واریسلا زوستر یک بیماری حاد ویروسی است که با فوران تاولی در سطح پوستی همراه با درد نوروپاتیک ظاهر می شود. در مجموع ۱۰ تا ۲۵ درصد موارد ویروس واریسلا زوستر با درگیری شاخه چشمی عصب سه قلو، معروف به هرپس زوستر ophthalmicusآ (HZO) ظاهر می شود. تقریباً ۵۰ درصد از بیماران مبتلا به هرپس زوستر چشمی درگیری مستقیم چشمی دارند.
این بیمار علاوه بر بثورات پوستی و یووئیت، فلج عصب چشمی حرکتی همزمان داشت. بیماران موردی قبلی، فلج متغیر اعصاب جمجمه را با هرپس زوستر افتالمیکوس داشتند و برخی از آنها نیز افتالمپلژی (ophthalmoplegia) کامل را مشاهده کرده‌اند. علائم مرتبط شامل درگیری عصبی مانند التهاب نوروتروپیک، واسکولیت انسدادی و دمیلینه شدن است. سایر عوارض هرپس زوستر چشمی که شیوع کمتری دارد شامل میوزیت اربیتال، نکروز حاد شبکیه، نوریت بینایی، فلج صورت و درگیری هسته سه قلو است. هرپس زوستر افتالمیکوس همچنین می‌تواند باعث افتالموپلژی دائمی یا از دست دادن بینایی در بیماران مسن تر و مبتلا به سرکوب سیستم ایمنی شود.
برای درمان هرپس زوستر استفاده از داروهای ضد ویروسی و کورتیکواستروئیدها را برای هدف قرار دادن عفونت ویروسی و التهاب پس از عفونت توصیه می کنند. درمان ضد ویروسی همچنین برای جلوگیری از نقص‌های بینایی ناشی از هرپس زوستر استفاده می‌شود. قطره‌های استروئیدی موضعی برای کراتیت/ایریت و درمان تهاجمی‌تر داخل چشمی برای درگیری شبکیه استفاده می‌شود. در حالی که بثورات هرپس زوستر معمولاً بین ۷ تا ۱۰ روز پوسته پوسته می‌شوند، علائم چشمی می‌توانند برای هفته‌ها تا سال‌ها ادامه داشته باشند، گاهی اوقات عودهای متناوب در طول زندگی بروز میکند. برای این بیمار، درد قبل از بثورات و فلج عصب جمجمه III ایجاد شد. هر دو تا حد زیادی ۳ ماه پس از درمان با آسیکلوویر خوراکی، پردنیزون خوراکی و قطره پردنیزولون موضعی برطرف شدند.
پزشکان باید بدانند که هرپس زوستر یک علت نادر اما احتمالی پتوز و افتالموپلژی(ophthalmoplegia) است. سیر فلج عصبی مرتبط با هرپس زوستر افتالمیکوس می تواند شدید و غیرقابل پیش بینی باشد. استفاده از واکسیناسیون بسیار مؤثر زوستر توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) برای همه بیماران بالای ۵۰ سال برای پیشگیری از عفونت زوستر و عوارض احتمالی آن توصیه می شود.
Tonya Lee, BS. Matthew C. Carnahan, MD. Payam Sazegar, MD
American Journal of Medicine. VOLUME 135, ISSUE 2, E47-E48, FEBRUARY 01, 2022
