سال 15, شماره ۱۰۴, ماهنامه عرصه پزشکی

Phlegmasia Cerulea Dolens مرتبط با نگهداری (احتباس) ادرار

Travis Smith, DO. Jarrod Kahre. Zaven Sargsyan, MD

مردی ۷۸ ساله با هایپرپلازی خوش خیم پروستات و زوال عقل (جنون) پیشرفته با سابقه ی یک روز گیجی درحال افزایش به بیمارستان مراجعه نمود. وی نمی توانست علایم را گزارش دهد اما مراقبان او در خانه سالمندان ابراز داشتند که وی بیقرار و کم توجه بوده و او را به بخش اورژانس بیمارستان آورده بودند. به محض انتقال به برانکارد بیمارستان، دریافتیم که پای چپ وی به رنگ بنفش-آبی تغییر رنگ داده است (شکل ۱). علایم حیاتی وی حکایت از ضربان قلب بالا با سرعت ۱۰۰ ضربان در دقیقه، فشار خون ۹۱/۱۲۸ میلیمتر جیوه و اشباع اکسیژن ۹۷% در هوای اتاق داشت. او بیدار بود، ناراحت بنظر می رسید، اما به علت زوال عقل زمینه ای، قادر به پاسخگویی به سوالات نبود. پای چپ او تغییر رنگ داده بود اما گرم بود و ضربان های پدال نرمال داشت. قسمت پایینی شکم او در ناحیه ی بالای استخوان شرمگاهی متسع شده و به لمس حساس بود. سونوگرافی در کنار تخت حاکی از اتساع مشخص مثانه بود و سوند ادراری برای وی قرار داده شد که در مجموع ۱۷۰۰ میلی لیتر ادرار شفاف را تخلیه نمود. در عرض چند دقیقه از رفع فشار از روی مثانه، تغییر رنگ پای بیمار به کل برطرف شد (شکل ۲). سونوگرافی بعدی اندام تحتانی و سی تی اسکن لگن هیچگونه ترومبوز وریدی عمیق، نارسایی شریانی یا ناهنجاری عروقی را نشان نداد.

شکل ۱: به محض رسیدن، مشخص شد که پای چپ بیمار به رنگ بنفش-آبی تغییر رنگ داده است (قبل از فولی).

شکل ۲: در عرض چند دقیقه پس از رفع فشار از روی مثانه، تغییر رنگ پای بیمار بطور کامل برطرف شد (پس از فولی).

سیانوز یک تغییر رنگ متمایل به آبی پوست یا غشای مخاطی به علت خون آبی رنگ است که معمولا از دی اکسی هموگلوبین ایجاد می شود که در مویرگ های پوستی و زیرمخاطی و شبکه های وریدی در گردش می باشد. سیانوز ممکن است مرکزی، به علت هیپوکسمی، یا محیطی، به علت اختلال در گردش خون به اندام های انتهایی باشد. Phlegmasia cerulea dolens به سیانوز دردناک یک اندام انتهایی اشاره دارد که در اثر انسداد نسبتا کامل راه تخلیه ی وریدی آن ایجاد می شود که به اختلال گردش خون و تجمع دی اکسی هموگلوبین در عروق پوستی منجر می گردد. این شرایط باید به سرعت تشخیص داده شده و مدیریت شود زیرا با گانگرن اندام ایسکمیک، سندروم کامپارتمنت همراه است و می توند جان فرد را تهدید کند. هرچند phlegmasia cerulea dolens معمولا به علت انسداد ترومبوتیک حاد اندام تحتانی، به ویژه سیستم وریدی ایلیوفمورال رخ می دهد، می تواند به هر علتی از انسداد وریدی شامل فشردگی خارجی ایجاد گردد. در این مورد، احتمالا رگ ایلیاک سمت چپ بیمار توسط مثانه ی متسع شده ی او فشرده شده بود. فشردگی وریدی با مثانه ی بزرگ شده بخوبی توصیف شده و می تواند یکطرفه یا دوطرفه باشد. این مکانیسم، بهبود سریع گردش خون پس از تخلیه ی مثانه ی بیمار را توجیه می کند. ناآرامی و تحریک وی می تواند به علت درد ایسکمیک اندام یا خود احتباس ادراری باشد که رخدادی معمولی است. وضعیت ذهنی بیمار در روز پس از تسکین احتباس ادراری به حالت اولیه ی خود برگشت و وی با کاتتر (سوند) ادراری ثابت ترخیص شد.

AMJmed. VOLUME 134, ISSUE 5, E339-E340, MAY 01, 2021

نوشته های مشابه