سال 15, شماره 105, ماهنامه عرصه پزشکی

خال کوبی آمالگام در حفره دهان

مترجم: آناهیتا خاقانی مهندس بهداشت

خانمی ۶۰ ساله با سابقه پزشکی غیر قابل توجه با یک لکه مایل به خاکستری در لثه های فوقانی سمت راست خود مواجه شد. او همچنین می خواست دندان شکسته اش را درست کند. بیمار ۱ سال قبل متوجه این لکه شد و از آن زمان به بعد اندازه آن افزایش نیافته بود. در معاینه داخل دهانی، یک رنگدانه منتشر مایل به خاکستری مسطح در مخاط آلوئولار باکال سمت راست بالا و در مجاورت پرمولار دوم شکسته وجود دارد که اندازه آن حدود ۱×۲ سانتی متر است (شکل A، پیکان سیاه). رنگدانه، دردی نداشت و سطحی مخاطی سالم و بدون زخم داشت. بیمار، بدون علامت بود و فاقد لنفادنوپاتی بود. رادیوگرافی پری اپیکال داخل دهانی یک رادیوپاسی را در ناحیه سوم آپیکالی ریشه پرمولر دوم نشان داد (شکل B، پیکان سیاه). بررسی بیشتر، نشان داد که این دندان حدود ۲۰ سال قبل تحت درمان کانال ریشه همراه با جراحی پری اپیکال و پر شدن مجدد رتروگراد با آمالگام قرار گرفته است. آمالگام ماده متداولی است که برای پر کردن دندان استفاده می شود و حاوی نقره، قلع، جیوه و سایر فلزات است. چنین رنگدانه ای مایل به خاکستری می تواند ناشی از انتشار آمالگام دندان در بافت نرم در طی عمل دندان باشد و به آن “خال کوبی آمالگام” می گویند. سایر رنگدانه های برون زا که می توانند تاتو آمالگام را تقلید کنند شامل گرافیت، گرد و غبار ذغال سنگ و خال کوبی عمدی است، یا حتی می تواند با ضایعات ملانوتیک مانند خال های رنگی، ماکول ملانوتیک خوراکی، ملان آکانتوما دهانی و ملانوم اشتباه گرفته شود. در صورت بروز خال کوبی آمالگام در مکان های دور از محل کار دندانپزشکی و یا عدم اطمینان از تشخیص بالینی، بررسی های بیشتر، لازم است. در این مورد بیوپسی انجام نشد، زیرا یافته های بالینی و شواهد رادیوگرافی، ترمیم آمالگام نقره به وضوح حاکی از خال کوبی آمالگام بود. پس از تشخیص تاتو آمالگام، برداشتن این ضایعه ضروری نیست، مگر به دلایل زیبایی شناسی. دندان بیمار با پست و هسته و پورسلین (چینی) جوش خورده به یک تاج فلزی بدون برداشتن پر کردگی آمالگام، ترمیم شد (شکل C). بیمار در پیگیری ۴ ساله بدون علامت بود.

شکل (A) رنگدانه مخاطی در رابطه با پرمولر فوقانی دوم (فلش سیاه). (B) رادیوگرافی پری اپیکال داخل دهانی که نشان دهنده رادیوپاسی در ناحیه سوم آپیکال ریشه پرمولر دوم فوقانی (فلش سیاه) است. (C) پورسلین جوش خورده به تاج فلزی انجام می شود که بر روی پرمولر بالا (فلش سیاه) قرار دارد.

Shekhar Bhatia, BDS, MDS, Shivani Kohli, BDS, MDS, Selvaruby S. Selvadurai, BDS

American Journal of Medicine.  VOLUME 134, ISSUE 6, E390-E391, JUNE 01, 2021

نوشته های مشابه