مترجم: پروین امامی – پرستار
یک آقای ۷۳ ساله با سابقه پزشکی بیماری شریان کرونری با وقایع راجعه درد شکمی و یبوست که به وسیله انما برطرف می شد، به بیمارستان مراجعه کرد. کولونوسکوپی غربالگری او که شش ماه قبل انجام داده بود و همچنین عکس های رادیوگرافی شکم که حین اپیزودهای یبوست و درد شکم گرفته بود، طبیعی بودند. بیمار مجدداً با شکایت از درد شدیدِ موضعی در قسمت ربع تحتانی شکم که به مدت دو روز طول کشیده و سابقه دو بار دفع مدفوع غیر خونی و شل که به سمت یبوست پیشروی کرده بود، مراجعه کرد. این مورد با تعریق شدید، سبکی سر، نفخ، و تهوع بدون استفراغ همراه بود. بیمار هنگام مراجعه به بخش اورژانس از نظر همودینامیکی پایدار بود، اگرچه ۳۸.۷ درجه سانتی گراد تب داشت. معاینه فیزیکی مربوطه یک شکم غیرمتسع با صداهای روده ای کم فعال (هیپواکتیو) و حساسیت در ربع تحتانی چپ با گاردینگ اختیاری را نشان داد، اما حساسیت ریباند وجود نداشت. آزمایش خون نیز لوکوسیتوز به میزان ۱۱.۸×۱۰۳/µL، افزایش کراتینین از خط مبنا به میزان ۱.۱۹ میلی گرم/دسی لیتر، افزایش بیلی روبین توتال به میزان ۲.۱ میلی گرم/ دسی لیتر را نشان داد و الکترولیت های دیگر و تست های عملکرد کبدی طبیعی بودند. سیتی اسکن شکم نیز دیورتیکول مکل با ادم مزانتری فوکال بدون هر گونه شواهد تشکیل آبسه را نشان داد (شکل).
شکل: دیورتیکول مکل با ادم موضعی مزانتری.
تشخیص دیورتیکل مکل گذاشته شد و بیمار برای انجام عمل جراحی مشورت گردید . او در بیمارستان پذیرش شد و مسکن، مایعات وریدی، استراحت روده (NPO) و داروی سفتریاکسون دریافت کرد. او تا زمانی که بتواند یک رژیم غذایی خوراکی را تحمل کند در بیمارستان بستری گردید و بعد از آن با نسخه مصرف آنتی بیوتیک و پنتوپرازول به مدت ۱۴ روز، مرخص شد. به بیمار توصیه شد تا از یک رژیم کم فیبر پیروی کند و همچنین منتظر عمل جراحی انتخابی باشد. او متعاقباً تحت عمل دیورتیکولکتومی مکل و آپاندکتومی از طریق لاپارسکوپی قرار گرفت و عمل بدون عارضه بود. بیمار پس از عمل یک رژیم غذایی طبیعی را حفظ کرد و بدون عارضه درد شکم یا یبوست به سطح فعالیت طبیعی برگشت.
یبوست یک عارضه مکرر در سالمندان است که مسئول بار شدید مراقبت از سلامت می باشد و بر روی کیفیت زندگی فرد تاثیر می گذارد. بد شکلی های مادرزادی روده البته به عنوان عامل مسبب یبوست یا انسداد در سالمندان شناخته نمی شوند. حدود یک چهارم تا نیمی از بیماران مبتلا به دیورتیکول مکل با سابقه ده ساله بیماری مراجعه می کنند و اکثریت قریب به اتفاق افراد قبل از ۵۰ سالگی به بیماری تشخیص داده می شوند و معمولاً از خونریزی رکتال، ملنا، یا درد شکم به دلیل دیورتیکول یا سوراخ شدن (پرفوراسیون) شکایت دارند. بیماری ممکن است در زیرمجموعه کوچکی از بیماران هنگام تصویربرداری شکم یا کولونوسکوپی به خاطر علت های دیگر مشخص شود. دیورتیکول مکل به دلیل تمایل دموگرافیکی شدید و همچنین علائم غیر اختصاصی اغلب تا سن بالای ۶۵ سال بدون تشخیص باقی می ماند. این مورد اهمیت حفظ تشخیص های افتراقی گسترده مخصوصاً در بیماران با درد شکمی راجعه و غیرقابل توضیح در شرایط علائم انسدادی مزمن را مشخص می کند. شناسایی اولیه و زودهنگام بیماری برای به حداقل رساندن عواقب بسیار اهمیت دارد.
Kathryn Pearson, MD. Osarenren Idemudia, MD. Mohamed Mohamed Ahmed, MD. Richard Alweis, MD
The American Journal of Medicine. VOLUME 135, ISSUE 2, E53-E54, FEBRUARY 01, 2022
